ដោយ កែវពេជ្រ មេត្តា
2013-02-08
ព្រះរាជពិធីបុណ្យព្រះបរមសព ព្រះមហាវីរក្សត្រ ត្រូវបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី៧ ខែកុម្ភៈ ហើយនៅក្នុងថ្ងៃនោះ ក៏ជាថ្ងៃត្រូវដង្ហែព្រះបរមអដ្ឋិ ឬព្រះកោដ្ឋនៃព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ដើម្បីយកទៅតម្កល់ទុកក្នុងព្រះបរមរាជវាំងតាមព្រះរាជប្បវេណីព្រះមហាក្សត្រខ្មែរផងដែរ។
ព្រះរាជពិធីដង្ហែព្រះបរមអដ្ឋិព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ទៅតម្កល់នៅព្រះបរមរាជវាំង នៅព្រឹកថ្ងៃទី ៧ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៣។
នេះគឺជាទិដ្ឋភាពនៃព្រះរាជពិធីដង្ហែព្រះបរមអដ្ឋិ ឬព្រះកោដ្ឋព្រះបរមរតនកោដ្ឋ។ ចាប់តាំងពីព្រឹកព្រលឹម ថ្ងៃទី៧ ខែកុម្ភៈ ព្រះមហាក្សត្រ ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី និងសម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ ព្រះញាតិវង្សានុវង្ស ព្រមទាំងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រាជរដ្ឋាភិបាល ព្រមទាំងនាម៉ឺនសព្វមុខមន្ត្រីជាច្រើនរូបទៀត បាននាំគ្នាយាងព្រះកោដ្ឋព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ចុះពីមហាបញ្ចានៃព្រះបរមមេរុ។
បន្ទាប់មក ក៏បានយាងព្រះបរមអដ្ឋិ ដែលតម្កល់ទុកនៅក្នុងព្រះកោដ្ឋមាសចំនួនពីរ និងព្រះកោដ្ឋថ្មកែវ១ ទៅគង់លើព្រះទីន័ងហង្សមាស រួចដង្ហែចេញពីព្រះបរមមេរុ កាត់តាមផ្លូវសុធារស ហើយតម្រង់ឆ្ពោះទៅកាន់ព្រះបរមរាជវាំង។
ចំពោះក្បួនដង្ហែព្រះកោដ្ឋចូលទៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំង គឺគេដង្ហែចូលតាមច្រកទ្វារទិសខាងកើត ដែលគេហៅថាទ្វារជ័យ។ រីឯក្បួនដង្ហែនេះ គេសង្កេតឃើញមិនសូវមានប្រជាពលរដ្ឋសាមញ្ញចូលរួមប៉ុន្មានទេ គឺភាគច្រើនមានតែមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃរាជរដ្ឋាភិបាល។
ព្រះអង្គម្ចាស់ ធម្មិកោ ទីប្រឹក្សាអមព្រះរាជខុទ្ទកាល័យព្រះមហាក្សត្រ បានឲ្យដឹងថា ព្រះកោដ្ឋព្រះបរមរតនកោដ្ឋ គឺនឹងតម្កល់ទុកនៅក្នុងប្រាសាទទេវាវិនិច្ឆ័យសិន គឺមិនទាន់យាងទៅតម្កល់នៅក្នុងព្រះវិហារព្រះកែវមរកត ទេ។
ព្រះអង្គម្ចាស់បានបញ្ជាក់ទៀតថា ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ព្រះកោដ្ឋព្រះបរមរតនកោដ្ឋ អាចនឹងតម្កល់នៅក្នុងព្រះចេតិយនៃព្រះបរមរាជវាំងទៅតាមព្រះរាជប្បវេណីព្រះមហាក្សត្រសែព្រះនរោត្តម៖ «ចាប់តាំងពីព្រះករុណាព្រះបាទ អង្គឌួង ព្រះករុណា នរោត្តម ព្រះករុណា សុរាម្រិត ហើយនិងព្រះមហាក្សត្រិយានីកុសមៈនារីរ័ត្ន។ តម្កល់ព្រះអដ្ឋិលោកនៅក្នុងព្រះវិហារព្រះកែវមរកត។ ប៉ុន្តែ ព្រះករុណា ស៊ីសុវត្ថិ និងព្រះករុណា មុនីវង្ស នៅភ្នំអដ្ឋរស្ស ទេ។ តែតាមមើលទៅ គឺទៅតាមព្រះរាជបណ្ដាំរបស់ព្រះករុណានិមួយៗ»។
ទាក់ទងនឹងព្រះរាជប្បវេណីទុកដាក់ព្រះអដ្ឋិក្នុងព្រះកោដ្ឋមាសនោះ អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវផ្នែកវប្បធម៌ខ្មែរ បានឲ្យដឹងថា ទំនៀមទម្លាប់នោះគេមិនឃើញមានឯកសារណាមួយបញ្ជាក់ច្បាស់លាស់ទេ ប៉ុន្តែគេអាចប៉ាន់ប្រមាណថា គឺអាចកើតមានជាច្រើនសតវត្សរ៍មកហើយ តាំងពីព្រះពុទ្ធសាសនាហូរចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
លោកបណ្ឌិត ស៊ុំ ឈុំប៊ុន អនុប្រធានរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា កាលពីមុនសម័យអង្គរ ឬកម្ពុជា មិនទាន់គោរពព្រះពុទ្ធសាសនា បើទោះបីជាពេលនេះមិនមានឯកសារណាបញ្ជាក់ច្បាស់លាស់ក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែតាមការស្រាវជ្រាវនៅក្នុងសម័យនេះ ដែលបានឃើញមានរណ្ដៅសាកសពបុរាណនៅតាមទីកន្លែងផ្សេងៗក្នុងប្រទេស ដូចជានៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ជាដើមនោះ គឺអាចសន្និដ្ឋានថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ឬក៏ព្រះមហាក្សត្រពេលដែលលោកសោយទិវង្គត គឺបានបញ្ចុះ ឬកប់ធ្វើជាផ្នូរដោយមិនបូជា ឬប្រើប្រាស់កោដ្ឋដាក់ព្រះអដ្ឋិ ឬឆ្អឹងដូចសព្វថ្ងៃនេះទេ។
លោកបណ្ឌិត ស៊ុំ ឈុំប៊ុន៖ «ប៉ុន្តែ មិនទាន់មានអ្នកប្រាជ្ញណាស្រាវជ្រាវរកឃើញកន្លែងតម្កល់ព្រះរាជសព ឬក៏បូជាសពរបស់ព្រះមហាក្សត្រធំៗនៅក្នុងសម័យអាណាចក្រអង្គរឲ្យបានច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ។ បើដូចជានៅអេហ្សីប វាមានសពព្រះចៅប៉ារ៉ាអុង អាហ្នឹងគេធ្វើជាលក្ខណៈរុំអប់ទៅទុកបានយូរ។ ហើយនៅក្នុងប្រទេសចិន គេមានផ្នូររបស់ស្ដេចហ្នឹងធំៗ។ គេកសាងឡើងដើម្បីដាក់ស្ដេច ក៏ដូចជាដាក់មហេសី ក៏ដូចជាដាក់ស្នំអ្នកបម្រើទៅតាមរស់នៅជាមួយផ្នូរធំៗនៅប្រទេសចិន។ ឯចំណែកប្រទេសយើងសម័យអង្គរក្ដី សុទ្ធតែនៅជាការអាថ៌កំបាំងនៅឡើយ មិនទាន់មានបានស្រាវជ្រាវថាកន្លែងណាជាផ្នូររបស់ព្រះមហាក្សត្រ ហើយពេលព្រះមហាក្សត្រសុគតទៅមានលក្ខណៈយ៉ាងណាៗនោះ គឺយើងបាត់ដានច្រើនណាស់»។
អនុប្រធានរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា បានឲ្យដឹងទៀតដែរថា ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរដែលបានជ្រើសរើសការបូជាសព ឬព្រះបរមសព ហើយប្រើព្រះកោដ្ឋ ឬកោដ្ឋ សម្រាប់ដាក់ព្រះអដ្ឋិ ឬឆ្អឹងនោះ ក៏ជាការម្យ៉ាងដែរ ពីព្រោះទំនៀមទម្លាប់នេះក៏អាចជាផលចំណេញមួយដែលមិនសូវខាតបង់ក្នុងការចំណាយផ្ទៃដីដើម្បីបញ្ចុះសព។ ម្យ៉ាងទៀត ដោយហេតុថានៅក្នុងសម័យនេះ ជាសម័យវិទ្យាសាស្ត្រទំនើប ដែលមានអារ្យធម៌ជឿនលឿនផងដែរ។
លោកបណ្ឌិត ស៊ុំ ឈុំប៊ុន៖ «ឥឡូវនេះ យើងឃើញថា ការបូជាហ្នឹង គឺថាគេយល់ថាត្រឹមត្រូវពេញនិយម សូម្បីតែចិន ឥឡូវហើយ និងអឺរ៉ុប មួយចំនួន ក៏គេងាកមកបូជាដែរ ពីព្រោះថាការធ្វើជាម៉ុង ដូចរបស់ចិន ហ្នឹង គឺថាខាតផ្ទៃដីច្រើនណាស់។ អីចឹង ចិន ឥឡូវហ្នឹង ក៏គេជំរុញឲ្យមានបូជាសពដែរ ហើយគេដាក់នៅក្នុងក្រឡអីមួយ ហើយរក្សាទុកទៅវាស្រួលជាងធ្វើម៉ុង»។
ក្នុងទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីខ្មែរ ទាក់ទងនឹងការបូជាសពក្តី ឬយកព្រះអដ្ឋិ ឬឆ្អឹងដាក់ក្នុងព្រះកោដ្ឋ ឬកោដ្ឋក្តី សព្វថ្ងៃនេះគឺនៅមានទំនៀមទម្លាប់មួយទៀត គឺយកព្រះអដ្ឋិ ឬឆ្អឹងនោះ ទៅដាក់ក្នុងព្រះចេតិយ ឬចេតិយ ដែលគេសាងសង់នៅក្នុងវត្តអារាម។
ចំពោះទំនៀមទម្លាប់នេះ ពីព្រោះដូនតាខ្មែរលោកយល់ថា ក៏ដើម្បីឲ្យកូនចៅបានធ្វើបុណ្យតបស្នងសងគុណដល់បុព្វការីជនរបស់ខ្លួន ដូចជាមាតាបិតា ជីដូនជីតាជាដើម ដែលបានបែកកាយរំលាងខន្ធទៅកាន់លោកខាងមុខហើយនោះ។
លោកអាចារ្យមួយរូបឈ្មោះ ញឹក កៅ នៅភ្នំពេញ បានមានប្រសាសន៍ថា ទំនៀមទម្លាប់យកឆ្អឹងមាតាបិតា ឬជីដូនជីតាទៅដាក់ក្នុងកោដ្ឋ ហើយទៅដាក់ក្នុងចេតិយនោះ គឺជាជំនឿមួយរបស់ខ្មែរ ដែលសំខាន់គឺសុំសេចក្តីសុខសប្បាយពីលោកអ្នកមានគុណ ហើយក៏ដើម្បីឲ្យលោកអ្នកមានគុណដែលចែកស្ថានទៅ លោកមានទីកន្លែងរស់នៅសុខសប្បាយដែរ។
លោកអាចារ្យ ញឹក កៅ៖ «ដែលគាត់ចិញ្ចឹមយើង។ គាត់មានគុណឧបការៈលើយើងហ្នឹង។ យើងអញ្ជើញអ្នកម្តាយ អញ្ជើញលោកឪពុក យាងព្រះបិតាអីចឹងចូលទីកន្លែងផ្ទះថ្មីអីចឹងទៅ។ គេឧបមាគេធ្វើកិច្ចណា យើងនឹកគុណផងធ្វើកិច្ចផង»។
ដោយផ្អែកលើទំនៀមទម្លាប់នេះ ទើបសព្វថ្ងៃនៅតាមវត្តអារាមនានា ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គេឃើញមានចេតិយជាច្រើន ដើម្បីតម្កល់កោដ្ឋរបស់មាតាបិតា ជីដូនជីតា ឬសាច់សាលោហិតរបស់ក្រុមគ្រួសារនិមួយៗ ហើយនៅពេលដល់រដូវបុណ្យចូលឆ្នាំ ឬបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌម្ដងៗ អ្នកស្រុកជាកូនចៅបាននិមន្តព្រះសង្ឃមកបង្សុកូល ដើម្បីឧទ្ទិសកុសលផលបុណ្យជូនចំពោះបុព្វការីជនរបស់គេ។
ចំណែកនៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំង គេក៏ឃើញមានសាងសង់ព្រះចេតិយសម្រាប់តម្កល់ព្រះកោដ្ឋ ដែលមានដាក់ព្រះអដ្ឋិព្រះមហាក្សត្រនៅក្នុងនោះ ហើយក៏មានរៀបចំព្រះរាជពិធីធ្វើបុណ្យឧទ្ទិសព្រះរាជកុសលដល់ព្រះវិញ្ញាណក្ខន្ធដូចគ្នានឹងពិធីធ្វើរបស់ប្រជាពលរដ្ឋសាមញ្ញដែរ ប៉ុន្តែព្រះរាជពិធីនោះមានលក្ខណៈអធិកអធមជាងពលរដ្ឋធម្មតា។
តួយ៉ាងដូចជាពេលនេះជាដើម គេបានសាងព្រះកោដ្ឋសម្រាប់ដាក់ព្រះអដ្ឋិព្រះបរមរតនកោដ្ឋ គឺធ្វើអំពីមាសដែលមានទម្ងន់ ១០គីឡូក្រាម និងមានដាំត្បូងពេជ្រផង។ ប៉ុន្តែ សម្រាប់ប្រជារាស្ត្រសាមញ្ញ ភាគច្រើនប្រើកោដ្ឋដាក់ធាតុ ឬឆ្អឹង គឺធ្វើអំពីប្រាក់ ឬស្ពាន់ ឬថ្មកែវ ពោលគឺធ្វើទៅតាមធនធានដែលគេមាន៕
ចម្លងការផ្សាយពី វិទ្យុអាស៊ីសេរី ភាសាខ្មែរ
No comments:
Post a Comment